Dünyada Her Yıl 75 Milyar Ton Toprak Erozyona Uğruyor
İstanbul – TEMA Vakfı Genel Müdür Yardımcısı Dr. Hikmet Öztürk, Dünya Toprak Günü kapsamında yaptığı açıklamada, toprak erozyonunun hem dünya genelinde hem de Türkiye'de tarımsal üretim ve ekosistemler için ciddi bir tehdit oluşturduğunu belirtti.
Öztürk, her yıl dünya genelinde yaklaşık 75 milyar ton toprağın erozyona uğradığını ifade ederek, “Bu, her 5 saniyede bir futbol sahası büyüklüğünde toprağın kaybolması anlamına geliyor. Türkiye’de tarımsal arazilerin yüzde 39’unda, meraların ise yüzde 54’ünde erozyon yaşanıyor. Bu durum, gıda güvenliği ve iklim değişikliği ile mücadele açısından alarm verici.” dedi.
Toprağın Önemi ve Tehdit Altındaki Ekosistem
Toprağın yalnızca tarımsal üretim için değil, ekosistemin devamlılığı açısından da kritik bir role sahip olduğunu vurgulayan Öztürk, “Toprak, okyanuslardan sonra dünyadaki en büyük karbon deposudur. Eğer bu karbon atmosfere salınsaydı, iklim krizi çok daha şiddetli yaşanırdı.” ifadelerini kullandı.
Bir santimetre toprağın oluşmasının 400-500 yıl sürdüğüne dikkat çeken Öztürk, hızlı erozyon nedeniyle bu miktarın sadece 16 yılda kaybedildiğini belirtti. Türkiye’de tarım arazilerinin yüzde 99’unun, verimli bir tarım için gerekli olan yüzde 5 organik madde oranının altında bulunduğunu söyleyen Öztürk, bu durumun toprağın verimliliğini ve su tutma kapasitesini düşürdüğünü ekledi.
TEMA Vakfının Çalışmaları
TEMA Vakfının toprak koruma çalışmalarıyla ilgili bilgi veren Öztürk, vakfın kurulduğu 1992 yılından bu yana sürdürülebilir yönetim politikaları geliştirdiğini ve farkındalık oluşturduğunu söyledi. Öztürk, “5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Kanunu’nun çıkarılmasında öncü rol üstlendik. Ayrıca, Türkiye genelinde 40 milyon fidanı toprakla buluşturduk, 700 milyon meşe palamudu ektik.” dedi.
Erozyonun küresel karbon salımının yüzde 3’üne neden olduğunu belirten Öztürk, toprağın korunmasının iklim değişikliğiyle mücadelede kritik önemde olduğunu vurguladı.
Gelecekte Gıda Krizi Riski
Dr. Öztürk, erozyonun devam etmesi halinde 2050 yılına kadar toprak verimliliğinin yüzde 50 azalacağını, buna karşın gıda ihtiyacının yüzde 50 artacağını ifade etti. “1990’da kişi başına düşen ekilebilir tarım arazisi dünya genelinde 0,28 hektar iken, bu rakam bugün 0,20 hektara geriledi. Türkiye’de ise bu oran 0,51 hektardan 0,28 hektara düştü.” dedi.
Halkı Harekete Geçmeye Davet
Toprağın korunmasının yalnızca çiftçilerin değil, toplumun tüm kesimlerinin sorumluluğunda olduğunu söyleyen Öztürk, halkı TEMA Vakfının doğa koruma projelerine destek olmaya çağırdı. “Erozyonla mücadele, topraklarımızı ve geleceğimizi koruma mücadelesidir.” diyerek sözlerini tamamladı.