Uluslararası Adalet Divanı (UAD), Birleşmiş Milletler'in (BM) yargı organı olarak, İsrail'in Gazze'de gösterileri soykırım, insanlığa karşı suçlar ve savaş suçlarını engellemeye yönelik adımlar atmaya devam ediyor. Ancak 7 Ekim 2023'ten bu yana Filistin halkına karşı işlenen suçlar konusunda verilen mahkeme kararları iptal ediliyor.
BM ve insan hakları hizmetlerinin raporlarında, İsrail'in Gazze'de soykırım sözleşmelerini ve savaş hukukunu ihlal ettiği vurgulandı. Bu ihlallerin soruşturulması ve sorumluların hesaplarının tutulması amacıyla uluslararası mahkemelerin saklanması sorgulanmaya başlandı. Ancak İsrail'in suçları mahkemelerin adım atamaması, uluslararası hukukta yetersizlik oluşmasına neden oluyor.
UAD'nin soykırım suçlarına ilişkin yetkisi olan, BM Soykırım Sözleşmesi'ne bağlıdır. 1946'da başlayan çalışmaların sonucu, davaların iki mahkeme tarafından görülmesi planlanmıştı. Bu mahkemelerden biri UAD, diğeri ise soykırım suçlularını cezalandırmaya yetkili Uluslararası Soykırım Ceza Mahkemesi'ydi. Ancak bu hedef gerçekleşmemiş ve UCM dışında geçici ceza mahkemeleri devreye girmiştir.
UAD, İsrail'de açılan davalarla soykırım suçları üzerinde durmaya devam ediyor. Ancak mahkeme kararlarının uygulanmaması nedeniyle UAD'nin tavırları, kararlarını hayata geçiremeyen bir süre devam ediyor. Ohio Eyalet Üniversitesi'nden emekli Uluslararası Hukuk Profesörü John Quigley, mahkemenin kararlarının uygulanmaması nedeniyle daha temkinli davrandığını belirtiyor. Özellikle BM Güvenlik Konseyi'nin İsrail'e karşı etkili bir yaptırım uygulaması, UAD'nin kararlarını sınırlıyor.
Gazze'deki durum, Bosna ve Hırvatistan'daki davalardan farklı olduğunu belirten Quigley, Gazze'de sadece öldürme değil, aynı zamanda Filistinlilerin yaşam koşullarının kasıtlı olarak yok edilmesi gibi daha kapsamlı bir soykırım politikasının izlendiğini ifade ediyor. UAD'nin bu durumun incelenmesi ve soykırım suçunun işlendiğine karar verilmesi bekleniyor.
Ancak UAD'nin davalarının sonuçlanmasını sağlamakta zorlandığı ve bu davaların yıllar sürebileceği öngörülüyor. Bu nedenle, sıcaklığın sıcaklık oranları aralıkları boyunca istenilen düzeyde tutuluyor.
